Proces oczyszczania ścieków prowadzony jest na obiektach mechaniczno-biologicznego oczyszczania ścieków,
wspomaganych stopniem chemicznego usuwania fosforu.
Parametry projektowe rozbudowanej i zmodernizowanej Oczyszczalni ścieków ‘Sitkówka’ po zakończeniu
przedsięwzięcia inwestycyjnego w 2011 r. są następujące:
– w zakresie ilości ścieków:
• Qdśr = 51 000 m3/d
• Qhmax = 5 800 m3/h
• Qhmin = 850 m3/h
– w zakresie obciążenia ładunkiem zanieczyszczeń: RLM = 289 000
– w zakresie zawartości zanieczyszczeń w ściekach oczyszczonych:
• BZT5 = 15 mg/dm3
• ChZT = 125 mg/dm3
• Zawiesina ogólna = 35 mg/dm3
• Azot ogólny = 10 mg/dm3
• Fosfor ogólny = 1,0 mg/dm3
Reaktor biologiczny
Proces oczyszczania ścieków prowadzony jest na obiektach mechaniczno-biologicznego oczyszczania ścieków, wspomaganych stopniem chemicznego usuwania fosforu. Proces biologicznego oczyszczania oparty jest na metodzie jednostopniowego, trójfazowego osadu czynnego z wydzieleniem procesów: biologicznej defosfatacji, denitryfikacji i nitryfikacji. W obrębie stopnia biologicznego ścieki przepływają kolejno przez komory: selektora beztlenowego (2 ciągi), komory biologicznej defosfatacji (4 ciągi), komory denitryfikacji i nitryfikacji (2 ciągi o przepływie tłokowym). Ze względu na wymaganą wysoką skuteczność usuwania związków biogennych wykonano instalację dozowania zewnętrznego węgla organicznego do ścieków przed blokiem oczyszczania biologicznego. Ponadto do uzupełniającego proces biologiczny, chemicznego strącania fosforu wykonano instalację dozowania koagulantów glinowych i żelazowych.
Urządzenia oczyszczania ścieków na oczyszczalni ‘Sitkówka’ wymieniono poniżej:
• punkt zlewny ścieków dowożonych – 1 szt.
• mechaniczne kraty schodkowe – 3 szt.
• pompownia ścieków retencjonowanych – 1 szt.
• zbiornik retencyjny – 1 szt.
• dwukomorowe piaskowniki napowietrzane z komorami odtłuszczającymi – 3 szt.
• pompownia główna – 1 szt.
• osadniki wstępne poziomo-odśrodkowe Orws30/2,0 – 4 szt.
• komory predenitryfikacji (o pojemności komory predenitryfikacji
osadu: 1300 m3 i selektora beztlenowego: 2492 m3) – 2 szt.
• komory defosfatacji (o pojemności 1 komory defosfatacji: 2628 m3) – 4 szt.
• komory denitryfikacji i nitryfikacji (o pojemności 1 komory: 21 510 m3) – 2 szt.
• osadniki wtórne radialne o średnicy 40 m – 4 szt.
• komora pomiarowa ścieków oczyszczonych – 1 szt.
• kanał odpływowy ścieków oczyszczonych – 1 szt.
Ścieki oczyszczone z oczyszczalni w Sitkówce w ilościach średniorocznych 38 000 -42 000 m3/d odprowadzane są do wód odbiornika – rzeki Bobrzy na podstawie pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie oczyszczonych ścieków komunalnych z rozbudowanej oczyszczalni ‘Sitkówka’ do rzeki Bobrzy w km 8+600 udzielonego w drodze decyzji przez Marszałka Województwa Świętokrzyskiego znak: OWŚ.VII.6220-73/2010 z dn. 29.12.2010 r. z terminem ważności do 28.12.2020 r.
Jakość odprowadzanych ścieków oczyszczonych odpowiada normatywom jakości określonym dla oczyszczalni ‘Sitkówka’ w pozwoleniu wodnoprawnym, charakteryzując się bardzo wysokim poziomem redukcji zanieczyszczeń.
Powstające w procesie oczyszczania ścieków osady ściekowe: wstępny i nadmierny poddawane są fermentacji mezofilowej w wydzielonych komorach fermentacyjnych, a następnie odwadnianiu na stacji wirówek. Dodatkowo część osadu nadmiernego (1/3 objętości) przed podaniem do fermentacji jest poddawana dezintegracji ultradźwiękowej. Odwodnione osady ściekowe wspólnie z wytwarzanymi w procesie oczyszczania ścieków tłuszczami poddawane są procesowi termicznego unieszkodliwiania w wykonanej w ramach zakończonej rozbudowy oczyszczalni ‘Sitkówka’ Stacji Termicznej Utylizacji Osadów Ścieków. Proces unieszkodliwiania na drodze termicznej realizowany jest w oparciu o system spalania osadu w piecu ze złożem fluidalnym z ciepłą komorą powietrzną wyposażony w system oczyszczania gazów odlotowych metodą suchą oraz centralny system sterowania zapewniający automatyzację pracy STUOŚ.
Eksploatacja instalacji Stacji Termicznej Utylizacji Osadów Ściekowych prowadzona jest w oparciu o pozwolenie zintegrowane dla instalacji do unieszkodliwiania, z wyjątkiem składowania, odpadów innych niż niebezpieczne, o zdolności przetwarzania ponad 50 ton na dobę – Stacja Termicznej Utylizacji Osadów Ściekowych – zlokalizowanej na terenie oczyszczalni ścieków ‘Sitkówka’, udzielone w drodze Decyzji przez Marszałka Województwa Świętokrzyskiego znak:OWŚ.VII.7650-2/2010 z dn. 27.10.2010 r. zmienione decyzjami Marszałka Województwa Świętokrzyskiego znak: OWŚ.VII.7222.25.2013 z dn. 14.11.2014 r., znak: OWŚ.VII.7222.42.2014 z dn. 02.12.2014 r. oraz znak: OWŚ.VII.7222.5.2016 z dn. 14.07.2016 r. z terminem ważności na czas nieoznaczony.
W wyniku procesu powstają odpady końcowe: popioły lotne oraz odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych (pyły), które przekazywane są uprawnionemu podmiotowi w zakresie gospodarowania odpadami.
Schemat technologiczny oczyszczalni ścieków ‘Sitkówka’
Oczyszczalnię ścieków w Sitkówce oddano do użytku w 1974 r., ale nie zaspokajała ona potrzeb rosnącej aglomeracji kieleckiej. Dopiero z początkiem lat 90. XX wieku rozpoczęto sukcesywną rozbudowę i modernizację oczyszczalni.
Komunalna oczyszczania ścieków ‘Sitkówka’ zlokalizowana jest w gminie Sitkówka-Nowiny w Nowinach przy ul. Przemysłowej 93.
Oczyszczalnia obsługuje system zbiorczej kanalizacji sanitarnej miasta Kielce, gminy Sitkówka-Nowiny, części południowej gminy Masłów wraz z położoną w części północnej msc. Wiśniówka oraz msc. Mójcza w gminie Daleszyce. Wraz z terenami planowanymi do skanalizowania (lokalne braki na terenie miasta Kielce, część północna gminy Masłów) leżącymi w zlewni oczyszczalni obsługiwany obszar stanowi Aglomerację Kielce wyznaczoną Uchwałą Nr XXVI/368/16 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego dnia 26 września 2016 r. w sprawie zmiany uchwały Nr XXXIX/699/14 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 27 stycznia 2014 r. w sprawie wyznaczenia aglomeracji Kielce. Wielkość Aglomeracji Kielce wyrażonej równoważną liczbą mieszkańców wynosi 255 658 RLM.
Budynek administracji i laboratorium
Oczyszczalnię ścieków w Sitkówce oddano do użytku w 1974 r. W ten sposób rozwiązano problem odbioru ścieków z dynamicznie rozwijającego się miasta Kielce, zastępując go problemem skutecznego ich oczyszczania — oczyszczalnia została zaprojektowana na przepustowość 40 700 m3/d, jednakże już w roku jej uruchomienia ilość ścieków dopływających przewyższała przepustowość projektową o około 10 000 m3/d. Dopiero z początkiem lat 90 rozpoczęto sukcesywną rozbudowę i modernizację oczyszczalni.
W latach 1991÷1992 zmodernizowano stację odwadniania osadu do wydajności odpowiedniej dla przepustowości hydraulicznej oczyszczalni < 40 700 m3/d. Stację wyposażono w dwie wirówki firmy Guinard typu D4L – od tej chwili zaprzestano wykorzystywania lagun osadowych, gdyż odwodniony osad znajdował zastosowanie rolnicze w okolicznych gospodarstwach.
W latach 1993÷1994 przebudowano od podstaw ciąg oczyszczania mechanicznego (kraty + piaskowniki) do przepustowości hydraulicznej < 72 000 m3/d. W budynku krat zainstalowano 3 kraty schodkowe firmy Hydropress) współpracujące z 3 dwukomorowymi piaskownikami napowietrzanymi z komorami odtłuszczającymi.
W latach 1995÷1998 wybudowano nowy ciąg osadowo-gazowy o wydajności odpowiedniej dla przepustowości hydraulicznej oczyszczalni < 72 000 m3/d, w ramach którego oczyszczalnia uzyskała m.in. nowoczesną stację zagęszczania osadu, dwie nowe wydzielone komory fermentacyjne oraz pierwszy w Polsce, w pełni automatyczny system odzysku energii (elektrycznej i cieplnej) z biogazu w oparciu o dwa generatory 400 kVA firmy Caterpillar.
W 2002 roku stację odwadniania osadu wyposażono w instalację do wapnowania osadu o wydajności 2,7÷5,4 m3/h oraz zmodernizowano poletka osadowe na plac składowy osadu po higienizacji.
Ostatnim etapem, stanowiącym „klamrę” spinającą wszystkie dotychczasowe etapy rozwoju oczyszczalni, zapewniającym zdolność technologiczną do przyjęcia i oczyszczenia ścieków z terenu całej zlewni w perspektywie najbliższych dziesięcioleci, a równolegle wypełnienie zobowiązań akcesji Polski do Unii Europejskiej w zakresie postanowień Dyrektywy 91/271/EWG dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych, była rozbudowa i modernizacja oczyszczalni przeprowadzona w latach 2008-2011. Spółka „Wodociągi Kieleckie” przeprowadziła ją w ramach inwestycji pn. „Rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków ‘Sitkówka’ dla miasta Kielce” przy wykorzystaniu współfinansowania ze środków Funduszu Spójności. Inwestycja technologicznej modernizacji oczyszczalni objęła: przebudowę i rozbudowę ciągu oczyszczania biologicznego, budowę nowego bloku końcowej przeróbki osadu ze stacją termicznej utylizacji osadów ściekowych oraz kompleksową automatyzację procesów technologicznych w systemie SCADA.
W związku z rozbudową sieci kanalizacyjnej w Aglomeracji Zagnańsk oraz koniecznością zapewnienia odbioru ścieków od osób z nowo przyłączanych budynków, jak również ich oczyszczenia do parametrów na odpływie z oczyszczalni zgodnych z wymogami unijnymi Dyrektywy ściekowej, konieczna była jej rozbudowa.
Inwestycję prowadzono w okresie od 5.09.2013 do 26.03.2015 r. jako III etap rozbudowy oczyszczalni. Wykonawcą zadania była firma INSTAL Warszawa S.A. Projektowa przepustowość oczyszczalni po rozbudowie wynosi Qdśr= 1700 m3/d, Qmaxd = 2210 m3/d, obciążenie ładunkiem zanieczyszczeń RLM =14 960. Na tę inwestycję Spółka otrzymała dofinansowanie ze środków Funduszu Spójności Unii Europejskiej w ramach Projektu „Rozwój gospodarki ściekowej w Gminie Kielce i Gminie Zagnańsk”.
Reaktor biologiczny, strefa separacji
W ramach przeprowadzonej w latach 2013-2015 rozbudowy oczyszczalni wybudowano:
- a) Pompownię główną ścieków surowych (5 pomp) wraz z budynkiem, w którym zainstalowano zintegrowane urządzenie do mechanicznego oczyszczania ścieków (krata mechaniczna i ręczna oraz piaskownik)
- b) Automatyczną stację odbioru ścieków dowożonych
- c) Trzy reaktory biologiczne z wydzielonymi strefami do usuwania związków azotu i fosforu oraz strefą separacji, każdy o przepustowości 434 m3/d i pojemności 1463 m3
- d) Budynek Techniczny, w którym znajduje się nowa stacja odwadniania i higienizacji osadu, mikrosito (sito tercjalne) dla ścieków oczyszczonych jako III stopień oczyszczenia oraz stacja dmuchaw z trzema dmuchawami
- e) Pompownię miejscową dla przepompowania ścieków z placów i budynku technicznego na początek ciągu oczyszczania
- f) Stację dozowania i magazynowania koagulantu PIX do wspomagania usuwania związków fosforu
- g) silos wapna o poj. 10 m3
- h) komorę energetyczną
- i) zasilanie rezerwowe SN 6KV ze stacją transformatorową
- j) studnię pomiarową ścieków oczyszczonych.
Zmodernizowano:
- a) Budynek socjalno-techniczny został przebudowany i rozbudowany o centralną dyspozytornię i pomieszczenia socjalne
- b) Wiata stalowa została przebudowana na pomieszczenie kontenerów do odbioru osadu
- c) Reaktory biologiczne wraz z budynkiem technologicznym zostały przystosowane do zmienionego obciążenia ładunkiem zanieczyszczeń
- d) Pompownię ścieków surowych i dowożonych, poprzez wymianę dotychczasowych pomp na nowe
- e) Osadnik wtórny, wymieniono m.in. koryta odpływowe ścieków, wyremontowano bieżnię i zgarniacz osadu
- f) Jeden z czterech reaktorów został zaadaptowany na zbiornik osadu nadmiernego dla magazynowania osadu z części zmodernizowanej i nowobudowanej.
Zlikwidowano:
- a) Linię odświeżania (napowietrzania) ścieków dowożonych. Ścieki te są kierowane bezpośredniego do mechanicznego oczyszczania
- b) Piaskownik pionowy. Piasek obecnie wydzielany jest w zintegrowanym urządzeniu w budynku oczyszczania mechanicznego
- b) Otwarte poletka osadowe;
- c) Dotychczasowy pierwszy staw ściekowy, w jego miejscu zbudowano nowy reaktor biologiczny
- d) Drugi staw ściekowy wyłączono z eksploatacji
- e) Istniejącą taśmową prasę do odwadniania osadu ze względu na małą wydajność.
Dodatkowo zmodernizowano i uzbrojono teren oczyszczalni w drogi dojazdowe, chodniki, kanalizację sanitarną, kanalizację deszczową, sieć wodociągową, kablową kanalizację elektryczną, rurociągi powietrza do reaktorów i zbiornika osadu nadmiernego (ZON).
Pracująca w wyniku rozbudowy Oczyszczalnia ścieków w Bartkowie to oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna ze wspomaganiem chemicznym (PIX) przystosowana do zintegrowanego usuwania związków węgla, azotu i fosforu.
Oczyszczanie mechaniczne odbywa się na zintegrowanym urządzeniu wyposażonym w kratę mechaniczną i piaskownik oraz system płukania skratek i piasku z części organicznych.
Oczyszczanie biologiczne odbywa się w oparciu o technologię trójfazowego niskoobciążonego osadu czynnego, realizowaną w zmodernizowanych i wybudowanych reaktorach biologicznych. Każdy reaktor posiada wydzielone strefy: beztlenową, niedotlenioną i tlenową. W reaktorach biologicznych zastosowano system napowietrzania dyfuzorami rurowymi membranowymi, z dolnym i górnym napowietrzaniem, dla zapobiegania osadzania się osadu na dnie reaktora. Każdy dyfuzor posiada także własny zawór kulowy umożliwiający regulację tłoczonego powietrza lub jego wyłączenie. Ilość dostarczanego powietrza do napowietrzania mieszaniny ścieków z osadem czynnym jest sterowana automatycznie przy użyciu sond tlenowych. Dodatkowo w strefach niedotlenionych (denitryfikacji), wyposażonych w mieszadła zastosowano ruszty napowietrzające dla umożliwienia wydłużenia czasu natleniania ścieków (czasu nitryfikacji) co ma bardzo duże znaczenie w przypadku ścieków dowożonych i podczas niskich temperatur. W środkowej części strefy nitryfikacji nowych reaktorów zamiast klasycznego osadnika wtórnego wbudowano separatory. W strefie separacji odbywa się sedymentacja osadu i odpływ oczyszczonych i sklarowanych ścieków do koryt pilastych, którymi kierowane są do rurociągów odpływowych i na III stopień oczyszczania. Na dnie strefy separacji znajdują się rury ssawne zawracające biomasę do procesu.
Krato-piaskownik
W celu doczyszczenia ścieków i ochrony przed ewentualną zawiesiną, zastosowano III stopień oczyszczania ścieków – mikrosito bębnowe (tzw. sito tercjalne), do którego dopływają ścieki z reaktorów biologicznych. Po tym procesie, ścieki przepływają przez komorę pomiarową i w końcowym etapie trafiają do odbiornika, którym jest rzeka Bobrzaneczka.
W wyniku oczyszczania ścieków powstaje osad nadmierny, który jest ustabilizowany. Osad ten podlega wstępnemu zagęszczaniu w wydzielonych strefach reaktora biologicznego a następnie jest przepompowywany do dalszego zagęszczenia i stabilizacji do zbiornika osadu nadmiernego (ZON), na dnie którego znajduje się ruszt napowietrzający w celu mieszania i natlenienia osadu. W dalszym etapie osad podlega odwodnieniu na nowej prasie taśmowej. Ostatnim etapem jest transport do oczyszczalni ścieków w Sitkówce, gdzie zostaje spalony w spalarni osadów ściekowych. W przypadku przyrodniczego wykorzystania osadu może on być higienizowany dzięki zainstalowanej linii wapnowania.
Ścieki oczyszczone odprowadzane są do rzeki Bobrzaneczki w km 3+700 w oparciu o pozwolenie wodnoprawne udzielone decyzją Starostwa Powiatowego w Kielcach znak: RO.II-6341.114.2014.DP z dnia 19.09.2014 r. z terminem ważności – do 19.09.2024 r. Jakość odprowadzanych ścieków oczyszczonych odpowiada normatywom jakości określonym dla oczyszczalni w Bartkowie w pozwoleniu wodnoprawnym.
Mikro-sito bębnowe
Zakończona w 2015 r. modernizacja i rozbudowa Oczyszczalni Ścieków w Bartkowie wpływa na ochronę stanu środowiska naturalnego w gminie Zagnańsk i daje możliwość przejęcia i właściwego oczyszczenia wszystkich ścieków z terenów obecnie kanalizowanych, jak również planowanych w przyszłości przez gminę do skanalizowania.
Dzięki przeprowadzonej rozbudowie i zastosowanym urządzeniom:
- Zwiększono o 70% przepustowość hydrauliczną oczyszczalni i o 60% możliwość obciążenia jej ładunkiem zanieczyszczeń, dzięki temu stworzono warunki do przyłączania dodatkowych osób do nowo wybudowanej kanalizacji sanitarnej
- Osiągnięto znaczną redukcję zanieczyszczeń w ściekach odpływających. Ścieki oczyszczone posiadają parametry dużo niższe niż wymagane przepisami krajowymi i unijnymi
- Osiągnięto wzrost zawartości suchej masy w osadzie po prasie dzięki czemu osad może być spalany w spalarni osadu w oczyszczalni ścieków w Sitkówce
- Ograniczono uciążliwości zapachowe oczyszczalni – zrealizowano to poprzez m.in. likwidację wcześniej użytkowanych poletek osadowych, umieszczenie urządzeń mechanicznego oczyszczania ścieków oraz przeróbki osadów w osobnych zamkniętych budynkach, wywóz osadu bezpośrednio po odwodnieniu do spalenia
- Ograniczono ilości odpadów z części mechanicznej poprzez zastosowanie płuczki piasku i skratek,
- Uzyskano możliwość automatycznego sterowania oczyszczalnią przy użyciu systemu SCADA, jak również wizualizację pracy wszystkich urządzeń oczyszczalni.
Tablica synoptyczna i monitory do systemu SCADA
Oczyszczalnia ścieków w Barczy została włączona do eksploatacji w roku 2003. Wybudowana została na projektową przepustowość Qdśr=520m3/d (Qdmax=615m3/d, Qhmax=50m3/h) i RLM = 3833, jednakże z uwagi na stopień skanalizowania zlewni praca oczyszczalni poddana została etapowaniu.
W pierwszym etapie do pracy włączono I ciąg oczyszczania biologicznego. Następnie w związku z realizacją w latach 2013-2015 rozbudowy gminnego systemu kanalizacji sanitarnej znajdującego się w zlewni oczyszczalni w Barczy, w maju 2015 roku wyposażono w maszyny i uruchomiono II ciąg oczyszczania biologicznego. Równolegle modernizacji poddana została pracująca od 2003 r. część oczyszczalni w zakresie:
- pompowni ścieków surowych,
- urządzeń i elementów technologicznych reaktora biologiczna I ciągu,
- stanowiska dmuchaw — wymiana urządzeń,
- wykonania nowej kompletnej instalacji odwadniania osadu,
- zbiornika osadu nadmiernego,
- stanowiska odbioru osadu odwodnionego,
- modernizacji i doposażenia systemu AKPiA.
Zrealizowanie powyższej inwestycji pozwoliło na eksploatację oczyszczalni z jej projektową przepustowością Qdśr = 520 m3/d oraz zagwarantowało przyjęcie wszystkich ścieków odprowadzanych z rozbudowanego systemu kanalizacyjnego leżącego w zlewni oczyszczalni w Barczy i oczyszczenie ich do parametrów wymaganych przepisami.
Oczyszczalnia ścieków w Barczy to oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna, ze wspomaganiem chemicznym, przystosowana do zintegrowanego usuwania związków węgla, azotu i fosforu.
Oparta jest na technologii EvU stanowiącej połączenie metody trójfazowego osadu czynnego z wydzielonymi strefami: beztlenową, niedotlenioną i tlenową oraz metody zawirowalnego złoża biologicznego. Złoże biologiczne wypełniające reaktor biologiczny stanowią kształtki EvU-Perl o powierzchni właściwej 800m2/m3 objętości nasypowej.
W skład oczyszczalni ścieków w Barczy wchodzą następujące obiekty:
1. Punkt zlewny ścieków dowożonych
2. Część mechaniczna oczyszczania:
– pompownia ścieków surowych,
– sito szczelinowe,
– piaskownik cyrkulacyjny ze ślimakowym transportem piasku.
3. Część biologiczna oczyszczania / 2 bliźniacze ciągi technologiczne /:
– komora denitryfikacji (pojemność 2 x 38 m3),
– komora defosfatacji (pojemność 2 x 23 m3),
– komora nitryfikacji (pojemność 2 x 236 m3)¬,
– osadnik wtórny (pojemność 2 x 106 m3)¬.
4. Część chemiczna oczyszczania:
– instalacja chemicznego strącania fosforu (dozowanie koagulanta PIX).
5. Część odpływowa:
– komora pomiarowa ścieków oczyszczonych,
– wylot ścieków do odbiornika.
6. Część osadowa:
– zbiornik osadu nadmiernego z przelewem wód nadosadowych,
– prasa sitowo-taśmowa z kompletną instalacją,
– wiata (magazynowanie osadu odwodnionego w kontenerze).
Ścieki oczyszczone z oczyszczalni w Barczy w ilościach średniorocznych 330-370 m3/d kanałem odpływowym odprowadzane są do rzeki Lubrzanki w km 32+950 na podstawie pozwolenia wodnoprawnego udzielonego decyzją Starostwa Powiatowego w Kielcach znak: RO-II.6341.169.2013.DP z dnia 16.10.2013 r. z terminem ważności – do 15.10.2023 r. Jakość odprowadzanych ścieków oczyszczonych odpowiada normatywom jakości określonym dla oczyszczalni w Barczy w pozwoleniu wodnoprawnym – wyniki badań przedstawiono w poniższej tabeli.
Oczyszczalnia ścieków w Barczy wyposażona jest również w ciąg przeróbki osadowej, na którym odprowadzany z reaktora biologicznego osad nadmierny poddawany jest grawitacyjnemu zagęszczaniu i mechanicznemu odwadnianiu na prasie. Odwodniony osad transportowany jest do termicznej utylizacji na STUOŚ Oczyszczalni Ścieków ‘Sitkówka’.
Schemat technologiczny oczyszczalni ścieków w Barczy
– Dopiero niedawno naukowcom udało się wyjaśnić, dlaczego woda gorąca wstawiona do zamrażarki zamarza nieco szybciej, niż woda zimna. Zjawisko to badano od 1963 roku, a odkrył je przypadkiem młody producent lodów z… Afryki – mówi w wywiadzie dla „Tygodnika eM Kielce” Henryk Milcarz, prezes Wodociągów Kieleckich.
Panie Prezesie, czy woda, prosty związek chemiczny, może nas czymś jeszcze zaskoczyć?
Henryk Milcarz, prezes Wodociągów Kieleckich: Tak, może. Na przykład kilka tygodni temu brytyjscy naukowcy na łamach pisma „Science” ogłosili, że udało im się stworzyć w laboratorium kolejną nową formę lodu amorficznego, czyli pozbawionego struktury krystalicznej. Jak ktoś widział zbliżenie płatka śniegu albo rozdrabniał kawałek lodu, widział, że lód stworzony jest z kryształków. Tymczasem roztarty w temperaturze minus 220 stopni Celsjusza stracił tę strukturę, atomy wody nie były ze sobą związane. W dodatku taki lód ma taką samą gęstość jak woda w temperaturze pokojowej, a więc nie zwiększa swojej objętości, co jest zmorą wodociągowców – zwykły lód rozsadza wodomierze i inne urządzenia.
Jakie znaczenie ma takie odkrycie?
– Badanie takiego lodu jest ważne na przyszłość, bo prawdopodobnie większość lodu w naszym układzie słonecznym ma właśnie taką formę i jeśli się nam uda skolonizować najbliższe planety i ich księżyce, to taki lód będziemy wykorzystywać do pozyskania wody do picia i innych potrzeb.
To tylko jedna z takich tajemnic?
– Nie jedna, jest ich więcej. Na przykład dopiero niedawno naukowcom udało się wyjaśnić, dlaczego woda gorąca wstawiona do zamrażarki zamarza nieco szybciej niż woda zimna. Zjawisko to badano od 1963 roku, a odkrył je przypadkiem młody producent lodów z… Afryki.
Dziękuję za rozmowę.
Cały wywiad ukazał się w „Tygodniku eM Kielce” 19 lutego 2023 roku
2023-02-21
W oczyszczalni ścieków Wodociągów Kieleckich zakończyły się odbiór techniczny i próba końcowa wielkiej instalacji uzdatniania biogazu. Oznacza to, że instalacja już pracuje i dostarcza czysty gaz do generatorów prądu. Spalanie biogazu chroni środowisko i pozwala na prawdziwe oszczędności, szczególnie dziś, kiedy ceny prądu rosną w niewyobrażalnej skali.
Kiedy we wrześniu ubiegłego roku w oczyszczalni ścieków w Nowinach stawiane były dwa wielkie odsiarczalniki, wywołało to zainteresowanie mieszkańców i dziennikarzy. Nic dziwnego, bo oba mają kilkanaście metrów wysokości, co można porównać do kilkupiętrowej kamienicy.
Teraz instalacja już działa. Jest potrzebna po to, aby pozbyć się z biogazu pary wodnej oraz związków siarki i krzemu. Wszystko to bowiem zmniejsza żywotność silników napędzających generatory prądu.
Tak powstaje zielona energia elektryczna i cieplna, wykorzystywana przez wodociągową spółkę. Spalanie biogazu chroni środowisko i pozwala na prawdziwe oszczędności, szczególnie dziś, kiedy ceny prądu rosną w niewyobrażalnej skali. A biogaz powstaje z fermentacji… no cóż, wszystkiego tego, co trafia z naszych toalet do kanalizacji.
23 listopada instalacja odsiarczania uzyskała pozwolenie na użytkowanie, a 11 grudnia zakończyła się próba końcowa. Badania laboratoryjne pobranych próbek biogazu wykazały, że wytrącone zostały z niego siarka, krzem i para wodna. Jak to się robi? Najpierw w odsiarczalnikach, za pomocą m.in. specjalnych szczepów bakterii, z biogazu usuwany jest siarkowodór, czyli związek siarki. Następnie biogaz trafia do drugiej części instalacji, w której jest schładzany poniżej punktu rosy, wytrąca się z niego woda, potem gaz jest ponownie podgrzany. Taki osuszony gaz pompowany jest do specjalnie zbudowanego budynku, w którym znajdują się filtry węglowe usuwające siloksany, czyli związki krzemu. I dopiero uzdatniony gaz trafia do silników generatorów prądu i ciepła.
O te silniki trzeba dbać, bo są prawie nowe — jeden ma 8 lat, drugi jest jeszcze na gwarancji. Od teraz dostają one lepsze, czystsze paliwo. Również zmniejszyła się emisja zanieczyszczeń w spalinach.
Budowa instalacji kosztowała 3,8 mln zł. Teraz ta mała elektrownia pokrywa średnio 42% zapotrzebowania na prąd Oczyszczalni Ścieków „Sitkówka”.
Zobacz relację Telewizji Świętokrzyskiej
Galeria zdjęć
Nasza maskotka dołączyła do innych wielkich pluszaków z kieleckich instytucji i firm. Orszak Świętego Mikołaja wyruszył spod pomnika Henryka Sienkiewicza.
Wodociągowa maskotka – Dinuś – i pracownicy Wodociągów Kieleckich z prezesem Henrykiem Milcarzem wzieli udział w Orszaku Świętego Mikołaja we wtorek 6 grudnia 2022. Nasza maskotka dołączyła do innych wielkich pluszaków z kieleckich instytucji i firm. Orszak wyruszył spod pomnika Henryka Sienkiewicza o godz. 16 i doszedł do Rynku, gdzie prezydent Kielc Bogdan Wenta włączył światełka na miejskiej choince.
Wideo:
Orszak wyruszył spod pomnika Henryka Sienkiewicza
Ulicą Sienkiewicza przeszedł Orszak Świętego Mikołaja
Orszak Świętego Mikołaja dotarł do Rynku, gdzie zapalono światełka na miejskiej choince
2022-12-07
